گزارش پانل بررسی جهانی وضعیت زنان مدافع حقوق بشر

تغییر برای برابری: پانل بررسی جهانی وضعیت زنان مدافع حقوق بشر در 28 فوریه 2011 (9 اسفند 1389) عنوان یکی از نشست های جانبی هماهنگ شده توسط ائتلاف بین المللی زنان مدافع حقوق بشر به عنوان جمعی از سازمان ها و گروه های غیردولتی در اجلاس سال جاری کمیسیون مقام زن بود که با حضور نمایندگانی از انجمن حقوق زنان در توسعه، مرکز حقوق باروری و دو سازمان دیگر عضو این ائتلاف پیرامون موضوعاتی از جمله حقوق بشر، برنامه ها و فعالیت های سازمان های بین المللی مربوط به حقوق باروری در ساختمان چرچ سنتر برگزار شد.

نگاهی به فن آوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد جنسیتی

پنجاه و پنجمین نشست کمسیون مقام زن امسال فرصتی بوجود آورد تا به صورت متمرکز تکنولوژی و تاثیر آن بر زندگی زنان درنشست های مختلف نمایندگان دولت ها و سازمان های غیر دولتی مورد بررسی قرار گیرد .مبحث فن آوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد جنسیتی نیز به فراخور موضوع مورد بحث در اجلاس پنجاه و پنج کمسیون مقام زن با نگاهی به وضعیت زنان در ایران تهیه شد . مطلب حاضر گزارش ارائه شده توسط مریم بهرمن به همین مناسبت است.

نقش فن آوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یک ابزار موثر جهت افزایش دانش و آگاهی و فهم بیشتر جهان و محیط پیرامون انسان بر کسی پوشیده نیست. بهره مندی از فرصت های نهفته درامکانات فن آوری اطلاعات و ارتباطات هم بعنوان یکی از موضوعات مهم توسعه در اسناد ملی و بین المللی و هم برای توانمند سازی و بهبود وضعیت زنان در برنامه عمل کنفرانس پکن بر آن تاکید شده است .

بیانیه شفاهی ارائه شده توسط خدیجه مقدم در سی اس دبیلیو، حمایت شده توسط آیدوس،انجمن ایتالیایی زنان درتوسعه و ائتلاف بین المللی زنان مدافع حقوق بشر

من به عنوان یک فعال حقوق زن از ایران مایلم که همبستگی خودم رابا خواهرانم در مصر، تونس و همه کشورهایی که برای آزادی و برابری مبارزه می کنند، ابرازکنم.

به من اجازه بدهید که صدای دل نگران زنان ایرانی در باره رشد رو به افزایش تبعیض جنسیتی در ایران باشم و ازاعضای بلند پایه سازمان ملل کمک بخواهم تا ازدولت ایران که عضو سازمان ملل و صاحب کرسی در کمیسیون سی اس دبیلیو است بخواهد که به تعهداتش برای حذف همه تبعیض های جنسیتی و نابرابری ها عمل کند و حقوق برابر زنان را درهمه حوزه ها بویژه در آموزش، اشتغال، علوم و فنون تامین، و به خشونت علیه دختربچه ها در ایران پایان دهد.

ORAL STATEMENT DELIVERED BY Khadijeh Moghaddam, SUPPORTED byAIDOS and WHRDs

As women rights activist from Iran, I want to express my solidarity with my sisters in Egypt, Tunisia and all countries striving for freedom and equality.
Please allow me to voice the concern of Iranian women  about the ever increseanig gender discrimination in Iran and ask the commission for your help in requiring from the Iranian government, a member of the United Nations and a seat-holder on the Commission on the Status of Women, to carry out its commitments and obligations to remove all gender discrimination and inequality and provide women with equal rights in all arenas, especially in regards to education, employment, science , technology and to end violence against girls in Iran.

تبعیض جنسیتی در نظام آموزشی ، فن آوری اطلاعات و ارتباطات و اشتغال در ایران - 23 فوریه 2011

اولین پانل چند تن از فعالان زن ایرانی شرکت کننده در اجلاس  55 کمسیون مقام زن در ارتباط با تبعیض جنسیتی در نظام آموزشی، فن آوری اطلاعات و ارتباطات، و اشتغال در ایران ،  روز 23 فوریه برابر با 4 اسفند در سالن (Salvation Army) برگزار شد که خدیجه مقدم، لیلا اسدی، مریم بهرمن و سولماز مدرس در آن حضور داشتند. گزارش حاضر خلاصه ای از مطالب ارائه شده در این پانل است .

گزارش نمایندگان دولت ها در جلسه عمومی

لیلا اسدی
جلسه بحث عمومی (General discussion)

سومین روز از اجلاس پنجاه و پنجم کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد است، نمایندگان دولت ها و گروه های دولتی حاضر شده اند تا به شرح اقدامات خود در ارتباط با آموزش، تکنولوژی و اشتغال بپردازند. هر نماینده تنها 10 دقیقه فرصت دارد تا بیانیه خود را قرائت کند. سازمان های غیردولتی یا همراهان هیئت های دولتی کنار سالن در پشت صندلی دولت ها نشسته اند. جمعیت زیادی نیز در حال رفت و آمدند. روی میزی که در ابتدای درب ورودی قرار دارد، مملو از نسخه گزارش ها و متن سخنرانی هاست.

لیست سخنرانان بر روی دیوار در همان ابتدای ورود به سالن زده شده است. نام ایران هم در میان قرائت کنندگان بیانیه قرار دارد. فاطمه آجرلو ، نماینده مجلس شورای اسلامی به نمایندگی از ایران سخنرانی می کند. گزارش دولت ایران را پیدا نکردم اما منتظر شدم تا نماینده ایران سخنرانی کند.

آغاز به کار پنجاه و پنجمین اجلاس کمسیون مقام زن

خدیجه مقدم پنجاه و پنجمین کنفرانس سی اس دبلیو سازمان ملل در 22 فوریه سال 2011 با موضوع دسترسی زنان و دختران به آموزش، علوم و تکنولوژی و اشتغال زنان و کار شایسته آغاز به کار کرد. سی اس دبلیو ( Commission of Status of Women  ) کمیسیون مقام زن یا کمیسیون وضعیت زنان ترجمه شده است که به نظر من اسم این کنفرانس محتوای آن را به درستی نمی رساند. برنامه کنفرانس های سی اس دبلیو در مورد بررسی وضعیت زنان و تلاش برای رفع نابرابری های جنسیتی است. حال تا چه حد این کمیسیون تاکنون موفق به تغییر مثبت در ارتباط با تبعیض های جنسیتی بوده بحث دیگری است.

کنفرانس از 22 فوریه تا 4 مارس ادامه دارد و جالب است اولین سالی است که برنامه کنفرانس پیش از  8 مارس روز جهانی زن به پایان می رسد و زنانی که از سراسر دنیا برای برابری جنسیتی گردهم آمده اند، تا روز  جهانی زن یکدیگر را ترک می کنند.

پس از ثبت نام و گرفتن کارت ورود به ساختمان سازمان ملل، برنامه افتتاحیه ساعت 9 صبح 22 فوریه برگزار شد. در این برنامه 4 نفر از مقامات سازمان ملل شامل خانم لازاروس ، رئیس شورای اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل و خانم سیلویا بی فتن رئیس کمیته رفع تبعیض از زنان، آقای کارن نظریان رئیس کمیسیون مقام زن و خانم بشلت مدیر اجرایی کمیسیون در مورد دسترسی و مشارکت زنان و دختران در آموزش و پرورش ، علوم و تکنولوژی و اشتغال زنان و کار شایسته در سالن اصلی سازمان ملل سخنرانی داشتند و با آرزوی دستیابی به برابری جنسیتی در این حوزه کنفرانس امسال را افتتاح کردند.

یعد از سخنرانی مقامات کمیسیون، طبق برنامه های تنظیم شده جلسات سخنرانی و ارائه گزارش فعالیت نمایندگان دولت ها و سازمان های غیردولتی در ساختمان های مختلف برگزار می شود. عموما جلسات دولتی ها در سالن های کنفرانس ساختمان سازمان ملل و جلسات بحث و تبادل نظر سازمان های غیردولتی در ساختمان های دیگر برگزار می شود. معمولا جلسات غیردولتی ها به طور فعال در دو ساختمان غیردولتی روبروی سازمان ملل است . اما تفاوت بسیار مهمی بین جلسات دولتی و غیردولتی ها وجود دارد. این تفاوت نه تنها در این اجلاس که در همه کنفرانس ها و اجلاس های بین المللی جریان دارد. جلسات دولتی ها خشک و رسمی است، تنها نمایندگان دولت ها گزارش های خود را قرائت می کنند. هیچ جای پرسش و پاسخی وجود ندارد. گزارش ها نیز بیشتر نقاط قوت یا موفقیت دولت ها را منعکس می کنند.

اما در میزگردهای موازی با جلسات دولتی ها وضعیت متفاوت است. سازمان ها و گروه های غیردولتی هر روز صبح برنامه های خود را اعلام می کنند. جلسات به گونه ای تعاملی و همراه و با پرسش و پاسخ  برگزار می شود و مهمتر از همه این که نقاط ضعف، کاستی ها و قصورها طرح می شود. یعنی در بیشتر این جلسات به واقعیت های موجود اشاره می شود. با این حال انگار در همه این جلسات تقابلی آرام و مدنی برای رسیدن به اهداف و آرمان ها در جریان است که گاه با منافع، عقاید وبرنامه های دولت ها در تناقض است. 

کتابچه راهنمای برنامه های غیردولتی ، پانل ها، میزگردها، کارگاه های آموزشی که در همان روز اول توزیع شد، به دست ما هم رسید، همه برنامه ها را بررسی کردیم ولی خبری از زنان تونس، مصر یا لیبی نبود. گویا به دلیل وضعیت بحرانی کشورشان نتوانسته اند در اجلاس امسال حضور یابند.

پانل بحث و تبادل نظر در مورد خشونت علیه دختربچه ها در تعارض با حضور نمایندگان غیردولتی کشورهای کنگو، لیبریا و برمه برگزار شد. موضوع اصلی این پانل تجاوز جنسی به دختربچه ها در دوران جنگ بود. هنگامی که  گزارش های حاوی حقایق تکان دهنده از تجاوز به دختران و زنان جوان و کمک های پس از جنگ به قربانیان تجاوز جنسی را در این کشورها می شنیدم، به خاطرم رسید که ما چقدر در مورد این پدیده در هنگام جنگ ایران و عراق و پس از آن کار کردیم؟ اساسا کاری انجام شده است.؟ ما قربانیان تجاوز جنسی ناشی از جنگ را فراموش کردیم.

اما یکی از مسائل مهم و تکان دهنده موضوعی بود که از سوی پانلیست ها مطرح شد، این که بعد از تجاوزهای جنسی برخی از قربانیان با کمک های دولتی مورد درمان قرار می گیرند اما در همین گروه کوچک نیز تکلیف زنانی که در نتیجه تجاوز جنگی حامله شده اند ، مشخص نیست به این دلیل که قوانین این کشورها مخالف سقط جنین است. بنابراین زنان می مانند با بچه هایی که به اجبار در شکم خود حمل می کنند.

حتی برخی از سازمان های آمریکایی که در پروژه های مربوط به توانبخشی قربانیان تجاوزهای جنگی حضور دارند و کمک های مالی خود را به این امر اختصاص می دهند به دلیل غیرقانونی بودن سقط جنین در آمریکا هزینه سقط جنین این زنان را پرداخت نمی کنند.

شرکت کننده ای از باهاماس روایت کرد که کشیشی با نفوذ به مدت 6 سال دختری 16 ساله را زندانی کرده و بارها وی را مورد تجاوز قرار داده بود اما به علت نفوذ وثروتی که دارد، دادگاه هنوز نتوانسته این فرد را محکوم کند.

در راه بازگشت هم به هتل به جمعیتی برخوردیم که متشکل از معترضین لیبایی به رهبری یک زن محجبه برای آزادی لیبی تظاهرات می کردند.

پانل ما، زنان ایرانی غیردولتی شرکت کننده در اجلاس نیز در روز دوم برگزار شد که اختصاص به تبعیض جنسیتی در نظام آموزشی ایران داشت. موضوعات این پانل شامل تبعیض جنسیتی در نظام آموزش و پرورش و آموزش عالی ایران، اشتغال زنان و کار شایسته، فن آوری اطلاعات و ارتباطات با رویکرد جنسیتی و نهایتا تبعیض مضاعف جنسیتی در منع آموزش به زبان مادری بود که گزارش آن به طور مفصل در بخش بعدی ارسال خواهد شد.